Αφιερωμα σε Ταυγετο και Μανη

Αφιέρωμα από Καθημερινή !
Γνωστοί αγαπημένοι τόποι και άγνωστες ορεινές διαδρομές μιας Ελλάδας που χάνεται...
Κείμενο - Φωτογραφίες : Ντίνος Κιούσης
Αυτήν τη φορά επιλέξαμε να πάμε «τη ευγενεί φροντίδι» της Suzuki Hellas προς την Πελοπόννησο. Βεβαίως, στην απόφασή μας συνέβαλαν αποφασιστικά και τα μπλόκα που είχαν στήσει οι αγρότες σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Στην Πελοπόννησο δεν υπήρχε κανένα μπλόκο, πιθανόν επειδή εκεί τα προϊόντα που καλλιεργούνται είναι κυρίως εσπεριδοειδή και λαχανικά, που δεν υπάγονται στο «μέγα φαγοπότι» των επιδοτήσεων... Επειτα από εξονυχιστική μελέτη του χάρτη, αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε τη Μεσσηνιακή Μάνη ως ορμητήριο και από εκεί να κάνουμε διαδρομές στον Ταΰγετο. Ετσι, κατά τις 10 το πρωί, ξεκινήσαμε για την ωραία Καρδαμύλη.

HMEPA 1η
Το αυτοκίνητό μας αυτήν τη φορά ήταν ένα Suzuki Grand Vitara, αλλά δίπορτο και με κινητήρα 1.600 κυβικών. Mετά από αρκετά «τρελά» φορτηγά και λεωφορεία, στάσεις για καφέ και βενζίνη, φτάσαμε πεινασμένοι κατά τις 4 στην Καλαμάτα. Το... πρόβλημά μας λύσαμε με τον καλύτερο τρόπο στο εστιατόριο «Κουζίνα της Μεσογείου & του Ελαιολάδου» του Γιάννη Κουμάνη στην παραλία της Καλαμάτας. Το εξαίρετο γεύμα και το κόκκινο κρασί μάς αναζωογόνησαν και έτσι συνεχίσαμε για άλλα 32 χλμ. για την Καρδαμύλη, όπου έπρεπε να βρούμε κατάλυμα. Αυτή την εποχή, επειδή οι περισσότεροι ξενώνες είναι κλειστοί, δεν μπορούσαμε να είμαστε επιλεκτικοί, έτσι βρήκαμε έναν για να περάσουμε το βράδυ μας, όπου κάναμε από τους χειρότερους ύπνους, καθώς οι τοίχοι είχαν ποτίσει από την υγρασία και, ενώ το κλιματιστικό δούλευε στο φουλ, ήταν αδύνατον να ζεσταθούμε. Στις 5 το πρωί το κλιματιστικό «παρέδωσε πνεύμα». Σηκωθήκαμε, κάναμε καφέ, πήραμε τις κούπες μας και ένα πακέτο μπισκότα και πήγαμε στο αυτοκίνητο, που είχε ένα εξαίρετο καλοριφέρ. Ετσι, λοιπόν, μας βρήκε η καινούργια μέρα.
HMEPA 2η
Το πρώτο μας μέλημα, όπως καταλαβαίνετε, ήταν να βρούμε ένα κατάλυμα της προκοπής. Σταθήκαμε τυχεροί και βρήκαμε έναν κύριο στον πολύ όμορφο, καινούργιο ξενώνα Kardamili Villas. Μας έδωσε ένα διαμερισματάκι, όπου μπήκαμε και ζεστάθηκε το κοκαλάκι μας. Αφού συνήλθαμε, είχε έρθει η ώρα να πάρουμε τα βουνά. Η διαδρομή που θα ακολουθούσαμε ήταν προς Στούπα, όπου λίγο πριν θα στρίβαμε αριστερά για Προάστιο-Εξωχώρι-Σαϊδόνα-Καστάνια-Καρυοβούνι-Μηλιά και από εκεί δεξιά για τη μονή της Παναγιάς της Γιάτρισσας ή αριστερά για το δάσος της Βασιλικής. Θα ήταν μια περιήγηση στην πολύ ορεινή Μάνη. Ετσι κι έγινε, ή σχεδόν.
Το Προάστιο ή Πραστείο, όπως το λένε οι ντόπιοι, είναι από τα λίγα χωριά της Μάνης που έχουν νερό. Στην είσοδο του χωριού, αριστερά σας, θα δείτε τη μεγαλόπρεπη Κρήνη των Μελισσηνών, έργο του 1643. Αν έχετε διάθεση να περπατήσετε στο χωριό, θα δείτε πολλές και όμορφες βυζαντινές εκκλησίες.
Μετά από περίπου 4 χλμ. μπήκαμε στο Εξωχώρι, το οποίο μέχρι το 1932 λεγόταν Ανδρούβιστα. Είναι ένα χωριό στα 500 υψόμετρο με μπόλικο πράσινο, αρκετές βυζαντινές εκκλησίες και έναν όμορφο ξενώνα στην κορυφή του χωριού και θέα στο φαράγγι του Βυρού.
Από το Εξωχώρι συνεχίσαμε για Σαϊδόνα. Λίγα χλμ. πριν φτάσετε, θα δείτε ένα ερειπωμένο πυργόσπιτο να στέκει τελείως μόνο του στο χείλος της ρεματιάς και αμέσως μετά ένας κακός χωματόδρομος στρίβει αριστερά για το μοναστήρι του Αγίου Σαμουήλ. Λίγο παρακάτω, δεξιά, πάτε για τη μονή του Αγίου Κωνσταντίνου και ακόμα πιο κάτω, αριστερά, ο δρόμος διακλαδίζεται για το δάσος της Βασιλικής.
Η Σαϊδόνα είναι ένα γραφικότατο χωριό μέσα στο πράσινο και στις ελιές. Αξίζει να σημειωθεί πως εκεί παράγεται το 30% της συνολικής ποσότητας ελαιολάδου του προγράμματος βιολογικής καλλιέργειας της ελιάς.
Η Καστάνια είναι 3 χλμ. πιο πέρα και είναι από τους παλαιότερους οικισμούς της Μάνης. Ενα ωραιότατο και γραφικό χωριό στα 560 μ., χτισμένο ανάμεσα στις πλαγιές 3 βουνών, με 8 βυζαντινές εκκλησίες. Αξίζει να δείτε το πενταώροφο πυργοφρούριο του καπετάν Ντουράκη.
Το Καρυοβούνι ή Αράχοβα της δυτικής Μάνης απέχει περίπου 6,5 χλμ. από την Καστάνια και είναι στα 500 μ. μέσα σε μια ρεματιά. Αξίζει να σταματήσετε για ένα τσιπουράκι ή φαγητό στο καφέ-ταβέρνα του Δημήτρη, τη μοναδική του χωριού, αλλά να προσέξετε κατά την είσοδο και την έξοδο από το χωριό τα μικρά γουρουνάκια που βόσκουν γύρω!
Μετά 4,5 χλμ. βρίσκεται η γραφική πλην έρημη Μηλιά, που είναι και ο τελευταίος σταθμός του πολιτισμού πριν από το βουνό. Είναι επίσης το σημείο όπου τελειώνει η άσφαλτος και αρχίζει το... πανηγύρι.
Ο χωματόδρομος προς το δάσος Βασιλικής και τη Μονή Γιάτρισσας αρχίζει βατά. Δυστυχώς, δεν συνεχίζει έτσι. Πολλά τα νεροφαγώματα, οι λάκκοι, οι λάσπες και οι κοτρόνες. Το τζιπ ανταποκρινόταν, ως όφειλε, εξαιρετικά. Πλησιάζοντας το ύψος των 1.000 μέτρων, προστέθηκαν και τα χιόνια. Στη διασταύρωση για τη μονή βρήκαμε απάτητο χιόνι 20 - 30 εκ. στο δρόμο. Κάπου εκεί αποφασίσαμε να πάρουμε το δρόμο της επιστροφής - η ιδέα να ξεμείνουμε ως πρέσβεις σε κάποια ερημιά δεν γοήτευε καθόλου.

HMEPA 3η
Την επόμενη μέρα, η ΕΜΥ έδινε πρόβλεψη για πολλά χιόνια. Τολμηροί αμφισβητίες εμείς, ξεκινήσαμε να κάνουμε μια μεγάλη διαδρομή μέσα από άγριες ερημιές. Η διαδρομή θα ήταν προς Καλαμάτα και στο ύψος της Μεγ. Μαντίνειας στροφή δεξιά για Σωτηριάνικα - Αλτομιρά και μέσα από φαράγγια και βουνά για τους Εμιαλούς.
Ωραία τα Σωτηριάνικα και ακόμη ωραιότερη η Αγ. Κυριακή με τις τοιχογραφίες των στρατιωτικών αγίων. Ομως, τα Αλτομιρά, παρά τον ελεεινό χωματόδρομο, μας έκλεψαν την καρδιά. Τα πέτρινα σπίτια τους είναι εξαίρετα δείγματα μανιάτικης αρχιτεκτονικής και γι' αυτό ανακηρύχθηκαν από το ΥΠΠΟ διατηρητέος οικισμός το 1999. Μετά απ' αυτό το πανέμορφο -και έρημο, κλασικά- χωριό ο δρόμος γίνεται πιο δύσβατος και ανηφορικός. Κάποια στιγμή, στα 1.100 - 1.200 μ. αρχίζει να χιονίζει έντονα, κι εκεί που λέμε πως σήμερα δεν θα «μασήσουμε», βλέπουμε μπροστά μια στοίβα κοτρόνια από κατολίσθηση. Ετσι, «άδοξα», τελείωσε η εξερεύνηση του μανιάτικου Ταΰγετου. Ωραία πράγματα είδαμε, αλλά για να διεισδύσουμε στα πιο απόκρυφα μέρη του, πρέπει να είναι καλύτερος ο καιρός...
ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΤΕ
Η Καρδαμύλη απέχει 290 χλμ. από την Αθήνα και 35 χλμ. από την Καλαμάτα. Οδηγώντας κανονικά, θα χρειαστείτε περί τις 3½ ώρες με το «πιστό» σας Ι.Χ. Η διαδρομή είναι από εθνική Αθηνών - Κορίνθου για Τρίπολη - Μεγαλόπολη-Καλαμάτα - Καρδαμύλη.
ΠOY NA ΦATE
• Ανεπιφύλακτα στις παραλιακές ταβέρνες της Καλαμάτας και οπωσδήποτε στο «Κουζίνα της Μεσογείου & του Ελαιολάδου».
• Στην Καρδαμύλη, στο Κάστρο που ανοίγει μόνο Σαββατοκύριακο, και στον Δημήτρη στο Καρυοβούνι.