Παράθυρο στη σύνταξη για ασφαλισμένους ΟΑΕΕ - ΕΤΑΑ

Με μια κατ’ εξαίρεση ρύθμιση που ισχύει μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου δίνεται η δυνατότητα σε χιλιάδες ασφαλισμένους, οι οποίοι έχουν μεν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, πλην όμως έχουν εγκλωβιστεί,αδυνατώντας να το ασκήσουν, λόγω της οφειλής τους στα ταμεία των αυτοαπασχολουμένων (ΟΑΕΕ ή ΕΤΑΑ), να παρακρατηθεί από τη σύνταξή τους οφειλή μέχρι και 50.000 ευρώ, αρκεί να υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης αποκλειστικά μέχρι την 30.9.2015 (υπό Α’).

Από την άλλη, ισχύει -και θα παραμείνει ως μόνη δυνατότητα μετά την 30.9.15- ο κανόνας της παρακράτησηςαπό τη σύνταξη οφειλής μέχρι 25.000 (από μέχρι 20.000 που ίσχυε πριν) (υπό Β’). Ειδικότερα:

Α. ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΜΕΧΡΙ 30.9.15 ΓΙΑ ΟΦΕΙΛΕΣ ΜΕΧΡΙ 50.000 ΕΥΡΩ

Με την προσφάτως ψηφισθείσα -ιδιαίτερα ευνοϊκή-ρύθμιση της παρ. 4 του άρθρου 38 του Ν. 4331/2015 ΚΑΤ’ ΕΞΑΙΡΕΣΗ οι ασφαλισμένοι που υποβάλουν αίτηση για σύνταξη ΜΕΧΡΙ 30.9.2015 μπορούν να υπαχθούν σεειδικό καθεστώς συμψηφισμού και παρακράτησης τηςοφειλής τους (ή μέρους αυτής) μέχρι 50.000 ευρώ από τη σύνταξή τους.

Συγκεκριμένα, για την υπαγωγή στην εν λόγω ρύθμισηοφειλετών του ΟΑΕΕ ισχύουν τα εξής:

(α) Οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να έχουν θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα (συμπληρωμένα έτη ασφάλισης και ηλικία).

(β) Η απόφαση συνταξιοδότησης δεν εκδίδεται πριν την πάροδο 18 μηνών από την υποβολή της αίτησηςσυνταξιοδότησης.

(γ) Μέχρι την έκδοση συνταξιοδοτικής απόφασης, οι αιτούντες μπορούν να λαμβάνουν 360 ευρώ μηνιαίως, ποσό το οποίο θα συμψηφίζεται με τις αναδρομικά δικαιούμενες συντάξεις (εκτός αν με ανέκκλητη δήλωσή τους παραιτηθούν του δικαιώματος λήψης του ποσού αυτού).

(δ) Οι ασφαλισμένοι που υπάγονται στην ειδική αυτή ρύθμιση αποκτούν δικαίωμα λήψης παροχών ασθενείας(εκτός αν επιλέξουν τη μη λήψη του προαναφερόμενου ποσού των 360 ευρώ, χάνοντας συνακόλουθα το δικαίωμα λήψης παροχών ασθενείας). Η μηνιαία εισφορά για τον κλάδο ασθενείας (4% σήμερα) υπολογίζεται επί του καταβαλλόμενου ποσού των 360 ευρώ, ενώ όταν εκδοθεί συνταξιοδοτική απόφαση επανυπολογίζεται από την έναρξη συνταξιοδότησης, βάσει του δικαιούμενου ποσού της σύνταξης και το επιπλέον ποσό συμψηφίζεται ή παρακρατείται.

(ε) Ως προς τη διαδικασία του συμψηφισμού και της παρακράτησης της οφειλής ισχύουν τα ακόλουθα:

Το συνολικό ποσό που δύναται να συμψηφισθεί με τις αναδρομικές συντάξεις, καθώς και αυτό που δύναται να παρακρατηθεί σε μηνιαίες δόσεις ανέρχεται στο ποσό των 50.000 ευρώ, ενώ εάν η οφειλή είναι μεγαλύτερη του ποσού των 50.000 οι υποψήφιοι συνταξιούχοι θα πρέπει να καταβάλουν του επιπλέον ποσό.

Κατά την έκδοση της συνταξιοδοτικής απόφασης θα πραγματοποιείται συμψηφισμός των αναδρομικώς δικαιούμενων -από της αιτήσεως μέχρι τη στιγμή εκείνη-συντάξεων (αφού αφαιρεθούν από αυτές τα ποσά των 360 ευρώ μηνιαίως που τυχόν θα έχει λάβει ο υποψήφιος συνταξιούχος, καθώς και η τυχόν διαφορά της εισφοράς του κλάδου ασθενείας, κατά τα ειδικώς αναφερόμενα παραπάνω).

Το υπόλοιπο ποσό της οφειλής που δεν συμψηφίζεται με τις αναδρομικές συντάξεις, παρακρατείται κάθε μήνα από τη δικαιούμενη σύνταξη, σε 60 μηνιαίες δόσεις, αρχής γενομένης από τον πρώτο, μετά τον συμψηφισμό, μήνα.

(στ) Αξίζει να σημειωθεί ότι στην παρούσα ρύθμιση δύνανται να υπαχθούν και (1) ασφαλισμένοι για τους οποίους εκκρεμεί αίτηση συνταξιοδότησης, (2)ασφαλισμένοι  για τους οποίους έχει παρέλθει η δίμηνη προθεσμία για την εφάπαξ καταβολή του μη δυνάμενου να παρακρατηθεί επιπλέον ποσού οφειλής και (3) ασφαλισμένοι που η αίτηση συνταξιοδότησής τους έχει απορριφθεί λόγω της οφειλής, με την προϋπόθεση -και για τις 3 προαναφερόμενες κατηγορίες- ότι οι ασφαλισμένοι θα υποβάλουν ΝΕΑ ΑΙΤΗΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ μέχρι 30.9.2015. Δηλαδή, για να υπαχθούν στην συγκεκριμένηρύθμιση οι ασφαλισμένοι των κατηγοριών αυτών θα πρέπει να υποβάλουν εκ νέου αίτημα συνταξιοδότησης μέχρι 30.9.2015, χάνοντας (όσοι ανήκουν στην υπό 1 κατηγορία, καθότι οι υπόλοιποι τις έχουν ήδη απωλέσει) τις -μέχρι την υποβολή της νέας αιτήσεως- αναδρομικές συντάξεις.

(ζ) Σύμφωνα με την εν λόγω νομοθετική διάταξη (και,σαφέστερα, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νόμου) η ρύθμιση εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης. Ζήτημα γεννάται σχετικά με την εφαρμογή της όταν ο ΟΑΕΕ ή το ΕΤΑΑ είναι συμμετέχοντες φορείς και απονέμων φορέας είναι π.χ. το ΙΚΑ. Κατά την άποψή  μας,ο νόμος δεν εισάγει σχετική διάκριση και τυγχάνει εφαρμογής και σ’ αυτές τις περιπτώσεις (παρά τα όσα αντίθετα –όλως αυθαιρέτως- διαλαμβάνονται στην υπ’ αριθ. 16/2015 εγκύκλιο της Διεύθυνσης Παροχών Συντάξεων του ΟΑΕΕ). Προς τούτο δε, έχουμε πραγματοποιήσει σχετικήπαρέμβαση στο αρμόδιο Υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης, εκθέτοντας το ζήτημα, τόσο δια ζώσης, σε συνάντηση που είχαμε στο γραφείο του αρμόδιουΑναπληρωτή Υπουργού, όσο και με επιστολή μας, αναμένοντας βάσιμα την –προς την ορθή κατεύθυνση- ερμηνεία του νόμου.

Β. ΠΑΓΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗΣ ΟΦΕΙΛΗΣ ΜΕΧΡΙ 25.000 ΕΥΡΩ

Πέραν της ανωτέρω εξαιρέσεως, η πάγια ρύθμιση, ήτοι ο κανόνας που ισχύει και θα ισχύει και μετά την λήξη της παραπάνω προθεσμίας (30.9.15), σύμφωνα με την παρ. 2 του προαναφερόμενου άρθρου 38 του Ν. 4331/2015, θα είναι η παρακράτηση οφειλής των υπό συνταξιοδότηση ασφαλισμένων μέχρι 25.000 ευρώ, αναλόγως την κατηγορία της σύνταξης (από μέχρι 20.000 ευρώ, που ίσχυε πριν), σε 60 μηνιαίες δόσεις (από 40 μηνιαίες δόσεις που ίσχυαν πριν), αρχής γενομένης από τον πρώτο μήνα έναρξης του δικαιώματος συνταξιοδότησης. Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι υποχρεούνται να καταβάλουν το επιπλέον ποσό εντός διμήνου από την ειδοποίηση τους από τονΟΑΕΕ, διαφορετικά δεν θα δικαιούνται λήψη συντάξεως.

Από τα ανωτέρω γίνεται σαφές ότι οι οφειλές προς τον ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ είναι μείζον ζήτημα για τουςαυτοαπασχολουμένους που επιθυμούν να λάβουν σύνταξη, ιδιαίτερα δε για τους ανθρώπους της ηλικίας των 60 και πλέον ετών που μετά από 35 έτη εργασίας βρέθηκαν σε ανεργία και αδυναμία πληρωμής των οφειλών τους, χωρίς καμία άλλη διέξοδο, πλην της συνταξιοδοτήσεως. Πρέπει δε να επισημανθεί ότι η προαναφερθείσα, υπό Α΄, κατ’ εξαίρεση ρύθμιση συμψηφισμού και παρακράτησης οφειλής μέχρι 50.000 ευρώ είναι μια πρωτοφανής ρύθμιση, εξαιρετικά ευνοϊκή, η οποία (ενδεχομένως για να μην υπάρξει περίπτωση ανάκλησής της..) δεν έχει γίνει ιδιαίτερα γνωστή στους ασφαλισμένους τους οποίους αφορά, οι οποίοι πρέπει να σπεύσουν μέχρι 30.9.2015 στον αρμόδιο ΟΑΕΕ προκειμένου να υποβάλουν αίτησησυνταξιοδότησης, στο πλαίσιο της νέας αυτής διαδικασίας.