Νέο θεσμικό πλαίσιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή και επενδυτικές πρωτοβουλίες μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων στη χώρα θέτουν τις βάσεις για την ανάδειξη της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο, όχι μόνο στο φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια, αλλά και στη δέσμευση, μεταφορά και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα.
Τα χαρακτηριστικά και οι προοπτικές της νέας δραστηριότητας παρουσιάστηκαν στο ευρωπαϊκό συνέδριο για τη διαχείριση των βιομηχανικών εκπομπών (Industrial Carbon Management Forum), που διοργάνωσε στην Αθήνα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ).
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ, Αριστοφάνης Στεφάτος, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις να εξελιχθεί σε περιφερειακό κόμβο μεταφοράς CO2, συνδέοντας τη Νότια, Κεντρική και Ανατολική Μεσόγειο με κατάλληλες και ασφαλείς γεωλογικές αποθήκες. Παράλληλα, ανέφερε ότι στόχος είναι η χώρα να λειτουργεί ως σταθερός εταίρος σε συνεργασίες με την Ιταλία, τις χώρες των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, όπως η Αίγυπτος, συμβάλλοντας στους κοινούς στόχους για ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη περιφερειακή οικονομία.
Σύμφωνα με τον κ. Στεφάτο, η ολοκληρωμένη διαχείριση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την επίτευξη των ευρωπαϊκών κλιματικών στόχων. Τόνισε ότι η Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη προηγήθηκαν με έργα όπως το Northern Lights, ενώ τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα προχώρησε μέσα από συνεργασία Πολιτείας και ιδιωτικών φορέων. Όπως είπε, έχουν εξασφαλιστεί ευρωπαϊκοί πόροι για έργα Δέσμευσης και Αποθήκευσης CO₂ (CCS) που ξεπερνούν τα 920 εκατ. ευρώ, ενώ υπάρχουν προοπτικές μόχλευσης επενδύσεων έως και 4 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη εγχώριας αλυσίδας μεταφοράς και αποθήκευσης.
Ο ρόλος της Ελλάδας δεν συνδέεται, προς το παρόν, με την αποθήκευση σε μεγάλη κλίμακα, καθώς η υπάρχουσα υπόγεια αποθήκη στον Πρίνο καλύπτει μέρος των αναγκών της ελληνικής βιομηχανίας. Εστιάζει, όμως, στην υγροποίηση και τη μεταφορά του CO₂ σε τρίτες χώρες με διαθέσιμο δυναμικό αποθήκευσης. Ταυτόχρονα, όπως προκύπτει από τη συμφωνία που υπέγραψε η EnEarth με τη γερμανική πολυεθνική Heidelberg Materials για την ανάπτυξη χερσαίας υπόγειας αποθήκης στη Βάρνα της Βουλγαρίας, η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί και σε κόμβο μεταφοράς τεχνογνωσίας.
Ο Νικόλας Ρήγας, επικεφαλής του Τομέα Αποθήκευσης Άνθρακα της EnEarth, θυγατρικής του ομίλου Energean, δήλωσε στο ΑΠΕ ότι η καταρχήν συμφωνία με τη Heidelberg Materials αφορά την προοπτική η EnEarth να αναλάβει τον ρόλο του Operator στη μεταφορά και αποθήκευση CO2 για τη μονάδα του ομίλου στην Ντέβνια, στη Βουλγαρία. Όπως ανέφερε, ο γερμανικός όμιλος, που δραστηριοποιείται με 3.000 εγκαταστάσεις σε 50 χώρες και απασχολεί 51 χιλιάδες εργαζόμενους, εμπιστεύεται την τεχνογνωσία και τη μέθοδο που αναπτύσσεται για την αποθήκευση CO2 στον Πρίνο. Σημείωσε επίσης ότι το έργο της EnEarth στον Πρίνο είναι το τρίτο έργο αποθήκευσης που έχει ήδη λάβει περιβαλλοντική άδεια και αναμένει την άδεια αποθήκευσης για την πρώτη φάση του.
Στο ίδιο πλαίσιο, προχωρούν έργα συνολικού ύψους άνω των 4 δισ. ευρώ, με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση άνω των 900 εκατ. ευρώ. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται επενδύσεις της Motor Oil για τα διυλιστήρια Κορίνθου, που εξασφάλισαν επιχορήγηση 127 εκατ. ευρώ για δέσμευση συνολικής ποσότητας 86 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα σε ορίζοντα δεκαετίας, με επενδυτική απόφαση στα μέσα του 2026 και έναρξη λειτουργίας στα τέλη του 2029.
Αντίστοιχα, ο όμιλος ΤΙΤΑΝ για το εργοστάσιο στο Καμάρι έχει επιχορήγηση 234 εκατ. ευρώ και στόχο μείωσης εκπομπών κατά 20 εκατ. τόνους, με επενδυτική απόφαση στα τέλη του 2026 και λειτουργία στις αρχές του 2030. Για το εργοστάσιο τσιμέντου στο Μηλάκι Εύβοιας, ο Ηρακλής έχει επιχορήγηση 124,5 εκατ. ευρώ για δέσμευση 7 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα, με αντίστοιχο χρονοδιάγραμμα απόφασης και λειτουργίας.
Σε συνεργασία με τον όμιλο GASLOG, ο ΔΕΣΦΑ προχωρά το έργο APOLLOCO2 στη Ρεβυθούσα, που αφορά μονάδα υγροποίησης, προσωρινής αποθήκευσης και εξαγωγής διοξειδίου του άνθρακα. Η διαδικασία προβλέπει πάγωμα του αερίου σε χαμηλή θερμοκρασία και στη Ρεβυθούσα εκτιμάται ότι μπορεί να γίνει πιο αποδοτικά, καθώς εκεί εισάγεται, αποθηκεύεται και αεριοποιείται υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ), το οποίο διατηρείται σε κρυογενικές συνθήκες στους -162 βαθμούς Κελσίου και στη συνέχεια θερμαίνεται για να επιστρέψει σε αέρια μορφή και να διοχετευθεί στους αγωγούς. Με αυτό το δεδομένο, η κατανάλωση ενέργειας για την υγροποίηση του CO₂ εκτιμάται μειωμένη, στοιχείο που συνέβαλε στο να εξασφαλίσει η πρόταση χρηματοδότηση από το Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ. Το υγροποιημένο CO₂ θα μεταφέρεται με πλοία στην αποθήκη του Πρίνου ή σε άλλες αποθήκες εντός και εκτός Ελλάδας, ενώ ο ΔΕΣΦΑ σχεδιάζει και δίκτυο αγωγών για τη μεταφορά διοξειδίου του άνθρακα από βιομηχανίες προς τη Ρεβυθούσα.
Παράλληλα, η EnEarth αναπτύσσει υπόγεια αποθήκη διοξειδίου του άνθρακα σε εξαντλημένο κοίτασμα φυσικού αερίου στον Πρίνο. Η εταιρεία θα «τρέξει» market test το 2026 και αναμένει επενδυτική απόφαση στα τέλη της ίδιας χρονιάς. Η επένδυση ανέρχεται σε 1 δισ. ευρώ και έχει λάβει ενισχύσεις 120 εκατ. ευρώ από το Connecting Europe Facility και 150 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σε πρώτη φάση ο Πρίνος θα έχει δυνατότητα αποθήκευσης 1 εκατ. τόνων ετησίως και στην πλήρη ανάπτυξη θα φτάσει σε 2,8 εκατ. τόνους.
Η δέσμευση και υπόγεια αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται από βιομηχανικές διεργασίες αποτελεί έναν από τους πυλώνες της στρατηγικής της ΕΕ για την απανθρακοποίηση. Εφαρμόζεται κυρίως σε κλάδους όπου δεν υπάρχει δυνατότητα ουσιαστικής μείωσης των εκπομπών, όπως τα διυλιστήρια, η τσιμεντοβιομηχανία και η χημική βιομηχανία.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου